Zaterdag 8 juni is in Hegebeintum de expositie Kwelderkrachten geopend. Deze tijdelijke expositie bestaat uit een panorama over de onbekende kanten van het kwelderlandschap. Een inspirerend verhaal dat met behulp van geluidsfragmenten wordt verteld. Wist je dat de kwelders in Noard-Fryslân Bûtendyks bijdragen aan het oplossen van huidige en toekomstige klimaatproblemen? It Fryske Gea is vooral bekend om zijn bescherming van planten en dieren in Fryslân, maar zet zich ook al bijna drie decennia in voor zulke natuurlijke klimaatbuffers. De organisatie wil met de expositie meer bekendheid geven aan de kracht van de natuur. ‘Natuurherstel en waterveiligheid gaat iedereen aan!’ vertelt directeur Henk de Vries tijdens de openingshandeling.
De kracht van natuur
Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar hoe natuurlijke ecosystemen kunnen helpen bij klimaatverandering en alle bedreigende gevolgen. Hierbij wordt ook gekeken naar de kwelders. Hoe werken ze nu precies? Wat is de rol van planten of de aanvoer van zand, klei en slib waardoor de zeebodem aangroeit? En hoe kunnen we de kwelders inzetten voor maatschappelijke uitdagingen, nu en in de toekomst? Tijdens een bezoek aan de expositie ontdek je dat kwelders broeikasgas koolstofdioxide grootschalig en duurzaam opslaan. En dat de kwelders werken als golfbrekers, waardoor ze bij een stijgende zeespiegel van meerwaarde zijn.
It Fryske Gea durft, leert en doet
It Fryske Gea vervult een pioniersrol als het gaat om de toepassing van natuurlijke klimaatbuffers in zijn natuurgebieden. ‘We waren in 2001 de eersten die aan kwelderherstel deden. Zout zeewater stroomde toen de proefverkweldering in, een gebied van 123 hectare in Noard- Fryslân Bûtendyks.’ De Vries blikt tevreden terug. ‘It Fryske Gea is een organisatie die nieuwe dingen durft te doen. Door onderzoek in de Friese kwelders en door ruimte te geven aan natuurlijke processen leren we hoe natuurherstel en waterveiligheid elkaar kunnen versterken. Dit begon jaren terug ter inspiratie met kleine stapjes, maar inmiddels is het onderdeel van ons werk geworden en zetten we grotere stappen. Project Vijfhuizen ‘Fan Swiet nei Sâlt’ met het zoet-zout gradiënt en de Vismigratierivier bij de Afsluitdijk zijn hiervan mooie voorbeelden.’
Een overzicht van Ameland tot Hegebeintum
Een grote tekening van het kwelderlandschap in Noard-Fryslânvertelt dit belangrijke verhaal. ‘De expositie brengt prachtig in beeld hoe de kwelder in elkaar zit en hoe de natuur werkt. ’Je ziet hoe de twee verborgen kwelderkrachten zich uiten: het opslaan van CO2 en de werking als golfbreker. ‘Het laat ook zien welke natuurlijke elementen en processen daarbij een rol spelen’, aldus de Vries. In het panorama zijn een aantal QR-codes verwerkt, die je met je smartphone kunt scannen voor extra informatie, zoals de uitleg van Jantsje van Loon-Steensma. Zij is vlakbij de Friese kwelders opgegroeid en onder andere universitair onderzoeker op het gebied van waterveiligheid en natuurlijke oplossingen.
Combinatiebezoek Noard-Fryslân Bûtendyks
De tijdelijke expositie is te bezoeken vanaf maandag 10 juni in het kennis- en informatiecentrum van Terp Hegebeintum.
It Fryske Gea participeert in dit bezoekerscentrum. Leden van It Fryske Gea mogen op vertoon van hun beschermerspas gratis naar binnen. De expositie is te bekijken tot november en is goed te combineren met een wandeling in het gebied.
‘Vergeet ook niet het Kweldercentrum Noarderleech bij Hallum aan te doen’, tipt de directeur nog. Voor meer informatie
www.itfryskegea.nl/kwelderkrachten
Foto : It Fryske Gea