We klooien maar wat aan met het klimaat. Als je het nieuws volgt, word je er niet vrolijk van. Het weer wordt steeds extremer: een regenbui, beetje wind of een warme dag is meteen een wolkbreuk, hevige storm of hittegolf. We moeten onszelf steeds meer en beter beschermen tegen de krachten uit de natuur. Maar… zouden we er ook juist gebruik van kunnen maken?
Hidde Barelds, educatiemedewerker van Natuurmuseum Fryslân, vertelt dat juist dat onderwerp het thema is van de herfstvakantie. “We gaan twee weken lang met het klimaat ‘klooien’ en baseren ons daarbij op Leonardo da Vinci. Hij keek heel goed naar de natuur en kwam daardoor op de meest geweldige uitvindingen. Hij ontwikkelde bijvoorbeeld een vliegtuig door goed naar vogels te kijken. Dat wordt met een moeilijk woord biomimicry genoemd: je door de natuur laten inspireren om oplossingen voor het dagelijks leven te bedenken”.
Kun je daar nog een paar voorbeelden van geven? Hidde: “Er zijn allerlei uitvindingen die we elke dag gebruiken die uit de natuur komen. Klittenband bijvoorbeeld, is bedacht door goed naar kleefkruid te kijken, dat eigen hele kleine haakjes heeft. Een octopus past zijn kleur aan de omgeving aan en inspireerde tot het bedenken van camouflagestof. En de gekko met zijn kleverige poten stond aan de basis van duct tape”.
Hoe gaan jullie deze biomimicry toepassen in de herfstvakantie?” In het atrium van het museum staan vier klimaatkassen. Deze zijn gebouwd door studenten van de opleiding Creatief Vakman van Firda. In deze kassen gaan kinderen de strijd aan met de vier elementen aarde, water, vuur en lucht. Ze gaan goed naar de natuur kijken: welke oplossingen hebben dieren en planten ontwikkeld om te overleven tegen wateroverlast, stormen, uitdroging en hitte. Daarna gaan ze zelf aan de slag en oplossingen bedenken. Als er veel storm is zou je bijvoorbeeld een superzwever kunnen maken, waardoor je je snel kunt verplaatsen. Op deze manier maak je juist gebruik van de kracht van de wind.”
En hoe zou je dat bijvoorbeeld met wateroverlast kunnen doen? “We hebben een hele mooie watertafel waar je een stukje stad ziet met huizen, tuinen en veel asfalt. Door deze tafel onder water te zetten, zien kinderen dat het water maar moeilijk wegloopt. Spelenderwijs ontdekken ze wat je kunt doen om het waterpeil te laten zakken. Tegeltuinen vervangen daar aarde en planten bijvoorbeeld (een stukje asfalt weghalen en vervangen door een spons), stukken land onder water zetten, beton vervangen door grind of een gemaal in werking stellen. “
Wanneer zijn de activiteiten precies? “Klimaatklooien vindt plaats in de herfstvakantie van zowel regio Noord, Midden als Zuid, van 19 oktober t/m 3 november 2024. In deze periode is het museum dagelijks open van 10.00 tot 17.00 uur, dus ook op de maandagen. Op vrijdag 1 november is het Coole Kidsnacht en is het museum extra open van 17.00 tot 21.00 uur.”
De herfstvakantie activiteit wordt mede mogelijk gemaakt door het Ritske Boelema Gasthuis, Herbert Duintjer Fonds en P.W. Janssens’s Friesche Stichting. Kijk voor informatie op www.natuurmuseumfryslan.nl.
