Lokale omroep organisatie ooststellingwerf

Frequenties: Ether: 106,9FM | Ziggo 923 | KPN 1196 | Delta 800 | Kabelnoord 814

EEN NIEUWE KONINGIN VAN DE ELFSTEDENTOCHT VAN ’63
Gepost op: 6 januari 2025

Lang is gedacht dat Meike de Vlas de beste vrouw van de Elfstedentocht van 1963 was. Maar de geschiedenis moet worden herschreven. Annigje (Anny) van Dijk-Bajema stapte in Bartlehiem van het ijs, terwijl De Vlas met vele anderen in Vrouwbuurtstermolen door het Elfstedenbestuur van het ijs werd gehaald omdat het donker en te gevaarlijk werd. Voor zover we weten haalde geen enkele vrouw de eindstreep, maar de iconische tocht van ’63 heeft nu wel een nieuwe koningin.

Dit kwam aan het licht nadat er bij het Fries Film & Audio Archief (FFAA) een film van de Elfstedentocht van 1963 opdook. Het bleek te gaan om de oude Polygoon-film met Engels commentaar. Bij het bolwerk in Franeker zien we een toerrijdster afstempelen – in stijlvol wit en met een lange Scandinavische muts. Ze drinkt ook een warme kop thee of chocola. Het is nog licht en ze ziet er sterk en fit uit. De commentator merkt op: ‘Women take part in the tour as well as men, and their achievements belie the term the weaker sex.’ Wie is deze vrouw en hoe ver is ze gekomen, vroeg Syds Wiersma van het FFAA zich af. Hij nam contact op met Jessica Merkens, auteur van Op eigen houtje. De ongelooflijke verhalen van vrouwen in de Elfstedentocht (2023). Sietse de Vries uit Delft, één van Jessica’s lezers, stuurde haar toevallig foto’s van Anny van Dijk uit Hartwerd als de snelste vrouw van de tocht van 1956. Er was gelijkenis met de vrouw op de filmbeelden van 1963. Via dorpsbelang van Hartwerd zocht het FFAA contact met Anny’s dochter Anke van Dijk. Zij bevestigde dat de vrouw op de film bij Franeker haar moeder was.

‘Mijn moeder schaatste de Elfstedentocht van 1963 samen met mijn vader. Ze was een geweldige schaatsster, mijn vader trouwens ook. En ze hadden de tocht zeker uitgereden, vertelden ze ons later, maar mijn moeder gaf nog borstvoeding aan mijn jongere zusje Pep. Op de Feinsumervaart werd de stuwing zo hevig dat ze bij Bartlehiem niet verder kon. Rond haar borst werd de onderkleding nat en de moedermelk begon al te bevriezen. Het werd pijnlijk, koud en gevaarlijk. Ze moest van het ijs af. Bij boer Siebenga op de hoek van de Aldtsjerkstervaart werd ze warm ontvangen. Het was half zes ’s middags. Mijn vader Broer wilde nog door naar Dokkum en hij had de finish kunnen halen, maar besloot uiteindelijk toch bij mijn moeder te blijven.

’ Anke verwijst naar het boek De kâlde erfenis (2001) van auteur Hylke Speerstra. Die hoorde het verhaal uit Broer en Anny’s mond (pp. 170-174). Hij eindigt met de woorden van Broer: ‘Der is yn 1963 gjin frommeske safier kommen as Annigje.’ Eerder in het verhaal stamelt een Westfriese tuinder, een wedstrijdrijder die ze voorbij Feinsum inhalen: ‘U bent de eerste vrouw.’ De boodschap is duidelijk, Anny was de beste vrouw van de Elfstedentocht van 1963.

Het verhaal van Hylke Speerstra in De kâlde erfenis en het feit dat Anny ook de snelste vrouw van de tocht van 1956 was, ondersteunen de filmbeelden uit 1963 bij stempelpost Franeker. Dit alles maakt het zeer aannemelijk dat Anny van Dijk inderdaad Bartlehiem haalde en daarmee de koningin van de tocht van ’63 was.

DAG VAN DE ELFSTEDENTOCHT De Polygoonfilm met Engels commentaar zal op 15 januari worden vertoond op de jaarlijkse Dag van de Elfstedentocht. Anke en Pep van Dijk zullen daar over hun moeder worden geïnterviewd. https://friesscheepvaartmuseum.nl/elfstedentocht

Bekijk online de Polygoonfilm met Engels commentaar. Op 8:20 zien we Anny van Dijk bij de stempelpost in Franeker: https://www.youtube.com/watch?v=spmwhKc252Y

Bekijk hier de Polygoonfilm met Nederlands commentaar van Philip Bloemendal: https://www.youtube.com/watch?v=xcYP7YKPdTA

Snellingerdijk 39,
8431 EJ Oosterwolde
Telefoon ’s avonds na
18.00 uur : 0516-520770
(b.g.g.: 06 8232 0148)

Mail met de redactie: info@omroepodrie.nl

UITZENDFREQUENTIES:
ETHER: 106,9FM
ZIGGO 923
KPN 1196
DELTA 800
KABELNOORD 814

Overige berichten lezen:

Winterwandeling Aekingerzand

Winterwandeling Aekingerzand

Op zondagmiddag 9 februari organiseert Staatsbosbeheer een verfrissende winterwandeling in het Drents-Friese Wold. De start is bij de parkeerplaats Aekingerzand en de route is ongeveer 5-6 km lang. De wandeling, onder leiding van een natuurgids, wordt in een...

Feestelijke opening nieuwe ALDI Oosterwolde

Feestelijke opening nieuwe ALDI Oosterwolde

Kraskaarten met altijd prijs voor de eerste 400 klanten GRONINGEN, 30 januari 2025 –  Op vrijdag 7 februari wordt om 8:00 uur de nieuwe ALDI-vestiging aan de Bareldsburglaan 1 in Oosterwolde feestelijk geopend door filiaalleider Jacob Wijma. Jacob en zijn enthousiaste...

Caravana 2025 opent over twee dagen: een blik op de hoogtepunten

Caravana 2025 opent over twee dagen: een blik op de hoogtepunten

Over twee dagen opent Caravana 2025 haar deuren in het WTC Expo Leeuwarden. Deze editie staat in het teken van innovatie, inspiratie en luxe op kampeergebied. Bezoekers kunnen zich verdiepen in een breed scala aan kampeerproducten en activiteiten. Glampingplein: luxe...

Boot Holland 2025 verplaatst naar 2026

Boot Holland 2025 verplaatst naar 2026

Leeuwarden, 27 januari 2025 – De organisatie van Boot Holland, de enige indoor watersportbeurs van Nederland, heeft besloten de editie van 2025 te verplaatsen naar 2026. Deze beslissing is genomen in overleg met diverse betrokkenen en is in het belang van zowel de...

WORKSHOP FOTOGRAFIE VOOR BEGINNERS

WORKSHOP FOTOGRAFIE VOOR BEGINNERS

Natuurbeleving door de lens   Op zondag 2 februari kun je bij het Buitencentrum van Staatsbosbeheer in Appelscha deelnemen aan een workshop fotografie. Deze workshop is zeer geschikt voor beginners en je hoeft dan ook niet te beschikken over een uitgebreide camera. De...

Waarme Fryske Wintermiddei in Huus en Hiem 24 Januari 2025

Waarme Fryske Wintermiddei in Huus en Hiem 24 Januari 2025

Afgelopen zondagmiddag 19 januari werd in de Witte Kerk in Hemrik de Waarme Fryske Wintermiddei gehouden. Een middag met winterse, sterke verhalen en gedichten. Maar ook De Toon van een bekende Fries (Arend Waninge) en de muzikale klanken van Alwin en Anje de Jong,...

Leanne, Mo en Pim gehuldigd als ‘Cyber Agents’ van  Oosterwolde

Leanne, Mo en Pim gehuldigd als ‘Cyber Agents’ van Oosterwolde

Basisschoolleerlingen van 8 tot 12 jaar streden tussen oktober en januari om de titel van beste Cyber Agent via het online spel HackShield. Dit spel leert kinderen spelenderwijs alles over cyberveiligheid, zoals phishing herkennen en veilig internetgebruik. Leanne, Mo...

Gat in jouw favoriete broek? Stuur een appje!

Gat in jouw favoriete broek? Stuur een appje!

Stel je voor: jouw heerlijk warme trui heeft een gat in de mouw. Je weet dat het zonde is om hem weg te doen, maar toch belandt hij achter in de kast. “Ik laat het later wel repareren,” zeg je tegen jezelf. Maar dat moment komt nooit. Het is makkelijker om online een...

Ga naar de inhoud